TÜRK VATANDAŞLIĞININ
EVLENME İLE
KAZANILMASI
GENEL OLARAK
Türk vatandaşlık hukukunda evlenme, Türk vatandaşıyla evlenen yabancıların diğer yabancılara göre Türkiye ile daha yoğun ve sıkı bir bağa sahip olduğunu gösteren bir husus olarak kabul görmektedir.
Türk hukukunda evlenme yoluyla vatandaşlık kazanmada 4866 sayılı Kanun ile hukuk dünyamıza giren ve günümüze kadar kabul gören ilke, Türk vatandaşı ile evlenmenin doğrudan Türk vatandaşlığı kazanma sonucunu doğurmayacağıdır.
Ayrıca Türk vatandaşı ile evlenme, vatandaşlığı elde etme bakımından bir talep hakkı vermemekte, Türk vatandaşı ile evlenen yabancının Türk vatandaşlığını kazanabilmesi, kanunda belirtilen bazı şartların yerine getirilmesi ve İçişleri Bakanlığının vereceği Türk vatandaşlığına alınma kararına bağlı olmaktadır.
Ancak İçişleri Bakanlığı tarafından yapılan araştırma sonucunda Türk vatandaşlığını kazanmaya dair şartları taşıdığı tespit edilenler için Türk vatandaşlığını kazanma imkânı bulunmaktadır.
EVLENME İLE TÜRK VATANDAŞLIĞININ KAZANILMASI ŞARTLARI
Evlilik yoluyla vatandaşlığın kazanılması, TVK’nın 16. maddesinde düzenlenmiştir.
Bu maddeye göre Bir Türk vatandaşı ile evlenme doğrudan Türk vatandaşlığını kazandırmamaktadır.
Ancak bir Türk vatandaşı ile en az üç yıldan beri evli olan ve evliliği devam eden yabancılar Türk vatandaşlığını kazanmak üzere başvuruda bulunabilirler. Başvuru sahiplerinde;
a) Aile birliği içinde yaşama,
b) Evlilik birliği ile bağdaşmayacak bir faaliyette bulunmama,
c) Millî güvenlik ve kamu düzeni bakımından engel teşkil edecek bir hali bulunmama,
şartları aranmaktadır.
En Az Üç Yıldır Devam Eden Geçerli Bir Evlilik
TVK’nın 16. maddesinde, yabancının evlenme yoluyla vatandaşlık kazanabilmesi için bir Türk vatandaşı ile en az üç yıldan beri evli olma ve başvuru anında bu evliliğin devam ediyor olması gerekmektedir.
Evliliğin hukuken geçerliliğinde, Milletlerarası Özel Hukuk Kanunu’un ilgili hükümlerinden yararlanılmaktadır.
Örneğin, taraflardan birinin millî hukukuna göre evlenme ehliyeti bulunmuyorsa, evlilik için geçerli şartlar sağlanmamışsa veya şekil şartlarına uyulmamışsa evlilik Türk Hukuku nazarında da geçersiz sayılacaktır.
Eşlerin Türkiye’de evlenmesi hâlinde ise evlenmenin yetkili Türk mercileri önünde, Medeni Kanun’da belirtilen şartlar çerçevesinde gerçekleşmiş olması gerekmektedir.
Bir diğer şart ise Türk vatandaşı ile evlenen yabancının evliliğinin asgari üç yıldan beri devam ediyor olmasıdır.
Belirtilen üç yıllık sürenin başvuru tarihi itibarıyla dolması gerekmektedir.
Bu evlilik elbette ki Türk hukuku nazarında geçerli bir evlilik olmalıdır.
Aile Birliği İçinde Yaşama
TVK’nın 16. maddesiyle düzenlenen evlenme yoluyla Türk vatandaşlığını kazanma şartlarından bir diğeri aile birliği içinde yaşamadır.
Aile birliği içerisinde yaşam, olağan şekilde fiilen birlikte yaşamayı içermekte ancak eşlerin istisnaî hâllerde birlikte yaşayamaması hâlini de kabul etmektedir.
Aile birliği içerisinde yaşamanın biri kanundan diğeri de içtihattan kaynaklanan iki istisnası vardır:
Vatandaşlık başvurusundan önce evliliğin ölüm veya boşanma gibi sebeplerle sona ermesi ve aile birliğinin mücbir sebepler nedeniyle sekteye uğramasıdır.
Aile birliği içinde yaşanılıp yaşanılmadığının tespiti, il emniyet müdürlüğü ve vatandaşlık başvuru inceleme komisyonu tarafından yapılacak bir inceleme ve soruşturma ile belirlenmektedir.
Yabancı Eşin Evlilik Birliği ile Bağdaşmayacak Bir Faaliyette Bulunmaması
Evlilik yoluyla Türk vatandaşlığını kazanacak kişinin, evlilik birliğiyle bağdaşmayacak bir faaliyette, örneğin fuhuş yapmak, fuhşa aracılık etmek gibi davranışlarda, bulunmaması gerekmektedir.
Böyle bir faaliyet içinde bulunulup bulunulmadığı da il emniyet müdürlüğünce yapılacak araştırma ile belirlenecektir.
Yabancı Eşin Millî Güvenlik ve Kamu Düzeni Bakımından Engel Teşkil Edecek Bir Hâli Bulunmaması
Millî güvenliği tehdit eden şahısların Türk vatandaşlığını evlenme nedeniyle kazanması mümkün değildir.
Bu şahıslara örnek olarak casus/ajan, istihbarat örgütü üyesi veya herhangi bir terör örgütüyle bağlantılı olan kişiler gösterilebilir.
EVLENME YOLUYLA
VATANDAŞLIK KAZANMA USULÜ
1. Başvuru Süreci
TVK’nın 37. maddesine göre Türk vatandaşlığını evlenme yoluyla kazanmak isteyen yabancı, yurt içinde ikamet edilen yer valiliğine, yurt dışında ise dış temsilciliklere başvuru yapabilir.
Bu konuyla ilgili TVKUY’nin 26. maddesinde yapılan düzenlemeye göre başvuruda bulunan kişi hakkında:
- İsteği belirten form dilekçe,
- Türk vatandaşı eşe ait müracaat makamlarınca sistemden alınan nüfus kayıt örneği,
- Yabancının hangi devletin vatandaşı olduğunu gösteren pasaport veya benzeri belge,
- Vatansız ise temininin mümkün olması hâlinde buna ilişkin belge,
- Yabancının kimlik bilgilerini gösteren doğum belgesi veya nüfus kayıt örneği gibi belge,
- Yerleşim yeri Türkiye’de bulunuyor ise en son tarihli ikâmet tezkeresi,
- Herhangi bir suç nedeniyle hakkında kesinleşmiş mahkeme kararı bulunuyor ise onaylı bir örneği,
- Yabancının doğum tarihinin ay ve günü bulunmuyorsa, doğum tarihinin tamamlanması için ülkesinin yetkili makamlarından alınmış belge, belgenin temin edilememesi hâlinde ise 5490 sayılı Nüfus Hizmetleri Kanunu’nun 39. maddesi gereğince işlem yapılmasını kabul ettiğine dair imzalı beyan ile
- TVK’nın 45. maddesi uyarınca alınacak vatandaşlık işlemleri hizmet bedelinin maliye veznesine (İçişleri Bakanlığı ve Maliye Bakanlığının birlikte belirlediği bu tutar, 2021 yılı itibarıyla 115 Türk lirasıdır.) yatırıldığını gösteren makbuzdan oluşan bir dosya
düzenlenir ve soruşturma süreci için il emniyet müdürlüğüne iletilir.
Evlenme yoluyla Türk vatandaşlığının kazanılması istemiyle yapılacak başvurularda, yabancıların başvuru için gerekli şartları taşıyıp taşımadıklarının tespiti, illerde oluşturulan “Vatandaşlık Başvuru İnceleme Komisyonu” tarafından yapılmaktadır.
2. Soruşturma ve Mülakat Süreci
TVKUY’nin 29. maddesi uyarınca, eşler ayrı ayrı ve birlikte olmak üzere mülakata tâbi tutulmaktadır.
Bu mülakatta eşlere esasen; evliliğe ait ortak meskenlerinin bulunup bulunmadığı, sorumlulukların nasıl paylaşıldığı, evlilik öncesi hiç karşılaşılıp karşılaşılmadığı, eşlerin birbirlerine ait temel bilgileri bilip bilmedikleri, tam olarak anlaşabildikleri bir dil konuşup konuşmadıkları, eşlerin geçmişi, daha önceki evlilikleri veya ikâmet düzenleri hakkında sorular sorulmaktadır.
3. Karar ve İtiraz
Evlenme yoluyla vatandaşlık kazanmak isteyen ilgiliye dair başvuru ve tahkikat aşamalarında hazırlanan dosyalar incelenmek ve karar verilmek üzere İçişleri Bakanlığına sevk edilmektedir.
Bakanlık da konu hakkında araştırma yapmakta, araştırma ve değerlendirmeleri olumlu ise başvuru sahibinin Türk vatandaşlığına alınmasına karar verilmekte ve nüfusa tescil kaydı için nüfus tescil formu düzenlenerek nüfus müdürlüğüne gönderilmektedir.
Nüfus müdürlüğü de kendisine gönderilen form uyarınca tescil işlemlerini yapmakta, kararı ilgilisine tebliğ etmekte, başvuru sahibinin müracaatı varsa başvurucuya nüfus cüzdanı verilmektedir.
İçişleri Bakanlığının vatandaşlık başvurusunu reddetmesi durumunda yargı yoluna gidilebilmektedir.
Evlenme ile vatandaşlık kazanılması hakkında daha fazla bilgi almak ve sürecin takibinde hukuki destek için bizimle buradan iletişime geçebilirsiniz.
